Ptaszyckiego pomysł na Nową Hutę...

     Tadeusz Ptaszycki to postać niezwykle barwna i bez wątpienia zasługuje by poświęcić mu więcej czasu i uwagi. Do tematu najważniejszego nowohuckiego inżyniera powrócimy zatem niebawem.

Czas  biegnie, do Nowej Huty napływają ludzie, więc teraz skoncentrujmy się na tym jak nowe miasto dla nich projektowano.

Ptaszycki już w 1949 roku bierze udział w konkursie na opracowanie generalnej koncepcji Nowej Huty. Niemal wszyscy uczestnicy tworzą projekty osiedla robotniczego przyklejonego do kombinatu. Jedynie Ptaszycki ma odwagę zobaczyć Nową Hutę jako nowe miasto. Konkurs wygrywa...

Jego projekt zostaje ostatecznie zatwierdzony dopiero w 1952. W tym samym roku powołuje on do życia Przedsiębiorstwo Projektowania Budownictwa Miejskiego-,Miastoprojekt-Kraków’. Wraz z grupą młodych architektów i urbanistów podejmuje wyzwanie stworzenia 100-tysięcznego miasta od podstaw.

Projekt Miastoprojektu odwoływał się  na anglosaskiej koncepcji jednostki sąsiedzkiej (neighborhood unit concept). 

Osiedla (składające z ok. 4-5 tys. mieszkańców) koncentrowano wokół obiektów użyteczności publicznej, takich jak: szkoły, przedszkola, parki. Punkty usługowe (np. sklepy, zakłady fryzjerskie itd.) znajdowały się na parterze budynków mieszkalnych. W ten sposób każde z osiedli stawało się samowystarczalnym i niezależnym ,mini miastem’. Takie rozwiązanie miało rozwijać więzi sąsiedzkie i sprzyjać integracji mieszkańców.

Cały kompleks mieszkaniowy wpisany jest w kształt trójkąta równoramiennego.  Od placu centralnego odchodzą promieniście ulice, które ,szatkują’ obszar na cztery sektory A,B,C  i D. Każdy sektor zawiera po kilka osiedli.

Ulice nowohuckie to ulice nie byle jakie, bo dużo szersze od tych krakowskich. Szerokie na tyle aby można było organizować-jakże popularne w krajach bloku wschodniego- pochody i defilady.

Aby jak najlepiej wykorzystać teren urbaniści Nowej Huty projektują zwarte osiedla stworzone przez ciągi monumentalnych budynków przedzielonych jedynie bramą-przewiązką.

Nowa Huta, podział strukturalny na jednostki społeczne w 1951 r. (Rys. S.Juchnowicz, 1983)

Plan generalny Nowej Huty, 1957 r., makieta (Fot. Miastoprojekt-Kraków-W. Łoziński, ze zbiorów B. Skrzybalskiego)